زخم بستر

زخم فشاری یا بستر چیست؟

به از بین رفتن تمامیت پوستی در اثر فشار طولانی مدت زخم فشاری گفته می‌شود.

این زخم ها اغلب در نواحی که پوست و استخوان فاصله کم تری از یکدیگر دارند و به هم نزدیک تر هستند بیش تر دیده می‌شود که معمولا این نواحی از ذخایر چربی و عضلانی کم تری برخوردار هستند.

علت های مهم ایجاد زخم بستر 

• مهمترین عامل ایجاد زخم بستر فشار است چون باعث کاهش خونرسانی در بافت ان ناحیه می‌شود و این کاهش خونرسانی منجر به عدم رسیدن مواد غذایی و اکسیژن به بافت و به دنبال آن احتمال مرگ سلولی افزایش می‌یابد.
• دومین عامل مهم اصطکاک است هنگامی که از کشیدن برای جا به جایی بیمار در تخت یا ویلچر استفاده شود این اصطکاک باعث آسیب پذیر تر شدن پوست ( به خصوص در شرایطی که پوست بیمار کاملا خشک و تمیز نباشد ) می‌شود.

از دیگر علت های ایجاد زخم بستر می توان به موارد زیر اشاره کرد :

سن، اختلال حسی حرکتی ،تغذیه نامناسب ،بی اختیاری ادرار و مدفوع و ...

نواحی که زخم بستر در آن ها بیش تر دیده می‌شود

در افرادی که بیش تر به حالت درازکش می‌خوابند: 

پشت سر ، پشت استخوان های کتف ،پشت استخوان خاجی ، پاشنه پا،ساکروم(بین دو برجستگی باسن)

در افرادی که بیش تر به پهلو دراز کشیده اند: 

قوزک خارجی ، برجستگی قسمت کناری زانو ، برجستگی قسمت کناری لگن،لاله گوش 

علایم زخم بستر

این علایم در درجه های مختلف متفاوت است.

یکی از علایم اولیه که به تشخیص زخم (درجه یک) کمک می‌کند تست انگشت است به طوری که چنانچه ناحیه مورد نظر را که دچار علایم زیر شده است چند ثانیه با انگشت فشار دهید رنگ پوست فشار داده شده دیر به حالت عادی بر می‌گردد.

از علایم اولیه( گرید یک) می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دردناک شدن ناحیه مورد نظر 
• قرمزی 
• گرم شدن ناحیه

گرید دو 

در این درجه شاهد از بین رفتن لایه اپیدرم و تشکیل تاول ها هستیم

گرید سه 

زخم تا قسمت بالای عضله پیشرفت کرده است

گرید چهار 

در این درجه بافت عضله به صورت کامل از بین رفته و زخم به استخوان رسیده است، زخم های این درجه از احتمال بالایی برای عفونت استخوان برخوردار هستند

پیشگیری

موثر ترین راه تغییر وضعیت دادن بیمار به صورت مکرر است (حداکثر هر دو ساعت یک بار )

تشک های مواج کمک زیادی به برداشتن فشار می‌کنند

خشک نگه داشتن پوست بیمار به خصوص در بیمارانی که کنترل ادرار و مدفوع ندارند

قسمت های که بیش تر در معرض خطر هستند به دقت بررسی شوند 

تغذیه مناسب (پر کالری پر پروتیین)

درمان زخم بستر 

با توجه به وسعت،عمق ، مقدار ترشح و درجه زخم روش های مختلفی برای درمان وجود دارد ولی اساس درمان برداشتن فشار و افزایش خونرسانی به محل زخم می‌باشد.

اگر بخواهیم به صورت تیتر وار به روش های تخصصی و نوین درمان زخم بستر اشاره کنیم این روش ها عبارتند از:

• پانسمان های نوین 
• وکیوم تراپی 
• لارو درمانی (ماگوت تراپی)
• پی آر پی 
• پلاسما تراپی 
• فوتو تراپی 
• اوزون تراپی